Marienburg.pl

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Początki bytowskiego grodu sięgają wczesnego średniowiecza. Wiadomo, że znajdował się on około 500 metrów na zachód od dzisiejszego zamku, w miejscu zwanym przez współczesnych mieszkańców "Smolarnią". Jego założycielem był najprawdopodobniej człowiek o imieniu Byt, od którego miasto wzięło swoją nazwę.
Najstarszy zapis nazwy miasta w formie "Butow" pochodzi z 1321 r. W tymże roku Bytów stał się prywatną własnością zachodniopomorskiego rodu von Behr. W jego rękach zamek, miasto i okoliczna ziemia pozostawały do 1329 r., kiedy odkupił je Zakon Krzyżacki.
Z 1335 r. pochodzi pierwsza informacja o parafii w Bytowie, choć jej powstanie niektórzy historycy przesuwają na XII-XIII wiek. Tym samym można ją uważać za jedną z najstarszych na Pomorzu.
Najważniejszym wydarzeniem w dziejach Bytowa była jego lokacja na tzw. prawie chełmińskim 12 lipca 1346 r. Wówczas to, miasto otrzymało samorząd z burmistrzem na czele własne sądownictwo oraz herb. Przyjmuje się, że Bytów został lokowany na tzw. "surowym korzeniu", tzn. w pewnym oddaleniu od dotychczasowego miejsca zabudowy. Prawdopodobnie też wtedy miejscowa parafia zmieniła patronkę ze św. Małgorzaty na św. Katarzynę.
Kolejną, znaczącą dla historii miasta, inwestycją była budowa nowoczesnego, jak na ówczesne warunki, zamku obronnego, który stanął w miejscu wcześniejszej i prymitywniejszej warowni panów von Behr. Najważniejsze prace budowlane trwały w latach 1398-1405. Bytowski zamek był zachodnią strażnicą Zakonu oraz siedzibą krzyżackich urzędników zwanych prokuratorami.
W czasie wojny trzynastoletniej (1454-1466) Polski z Zakonem Krzyżackim ziemia bytowska przechodziła z rąk do rąk. Ostatecznie Bytów i sąsiedni Lębork otrzymał na zasadzie dożywotniego lenna, z rąk króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka, książę pomorski Eryk II. Jednak po śmierci księcia Bytów nie wrócił do Polski, co spotkało się z wielkim niezadowoleniem mieszkańców Prus Królewskich i Gdańska. W następnych latach kolejni polscy władcy czynili bezskuteczne starania w celu odzyskania lenna lęborsko - bytowskiego. Ostatecznie sprawę tę uregulowano w 1526 r. Odtąd Bytów stał się lennem Polski, zarządzanym przez książąt pomorskich z dynastii Gryfitów.
W czasie panowania książąt pomorskich, w drugiej połowie XVI w., do Bytowa trafiły nauki religijne Marcina Lutra. Zaprzestano płacić dziesięciny biskupiej, wyparto księży katolickich i zastąpiono ich pastorami protestanckimi.
Po śmierci ostatniego męskiego przedstawiciela Gryfitów, Bogusława XIV, w 1637 r. Bytów na dwadzieścia lat powrócił pod bezpośredni zarząd Polski. Okres rządów polskich miał doniosłe znaczenie dla miejscowego Kościoła katolickiego i szlachty kaszubskiej, mniejsze natomiast dla miasta i okolicznego chłopstwa. Katolicy odzyskali kościoły zajmowane dotąd przez protestantów, natomiast spychana na margines miejscowa szlachta została zrównana w prawach ze szlachtą polską.
W wyniku osłabienia Rzeczypospolitej, podczas wojen szwedzkich, w 1657 r. doszło do kolejnego nadania ziemi lęborsko - bytowskiej jako lenna polskiego elektorowi brandenburskiemu z dynastii Hohenzollernów. Taki stan prawny trwał formalnie do 1773 r., w praktyce jednak stosunek lenny już od końca XVII w. nie był odnawiany. Pod panowaniem niemieckim (ściślej brandenburskim, a od 1701 r. pruskim) Bytów znajdował się do 1945 r., kiedy po 288 latach miasto powróciło do Polski.
Zajęcie miasta przez Armię Czerwoną nastąpiło 8 marca 1945 r. Bytów bardzo ucierpiał w wyniku walk frontowych. Większość ulic miejskich była zatarasowana gruzami, zniszczonym sprzętem transportowym i wojskowym. Opanowanie miasta przez czerwonoarmistów nie oznaczało jednak końca zniszczeń i dewastacji. Przez kilka kolejnych dni wzniecano nowe pożary, w wyniku których spłonęło centrum miasta. Dnia 9 marca zniszczeniu uległ zabytkowy kościół katolicki. Zrujnowaniu uległo około 55-65 % zabudowy miejskiej.
Info - serwis internetowy Urzędu Miejskiego w Bytowie.

Rynek - pierzeja północna, całkowicie zniszczona w 1945 r. i zabudowana współczesnym budownictwem.

Rynek - pierzeja północna (1).jpg

Plik ściągnięto 229 raz(y) 121,37 KB

Rynek - pierzeja północna(2).jpg

Plik ściągnięto 232 raz(y) 132,19 KB

Rynek - pierzeja północna(3).jpg

Plik ściągnięto 241 raz(y) 102,62 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Pierzeja zachodnia rynku, zniszczona w 1945 r.i zabudowana współczesnymi stylizowanymi kamienicami.

Rynek - pierzeja zachodnia.jpg

Plik ściągnięto 239 raz(y) 75,26 KB

Rynek - pierzeja zachodnia (2).jpg

Plik ściągnięto 232 raz(y) 93,71 KB

Rynek - pierzeja zachodnia (3).jpg

Plik ściągnięto 233 raz(y) 106,18 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Pierzeja wschodnia, tutaj część zabudowy ocalała - dwa domy po prawej stronie.

Rynek - pierzeja wschodnia.jpg

Plik ściągnięto 242 raz(y) 89,06 KB

Rynek - pierzeja wschodnia (2).jpg

Plik ściągnięto 241 raz(y) 104,85 KB

Rynek - pierzeja wschodnia (3).jpg

Plik ściągnięto 250 raz(y) 94,59 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Całkowicie zachowała się pierzeja południowa.

Rynek - pierzeja południowa (0).jpg

Plik ściągnięto 230 raz(y) 81,08 KB

Rynek - pierzeja południowa (1).jpg

Plik ściągnięto 245 raz(y) 67,18 KB

Rynek - pierzeja południowa (2).jpg

Plik ściągnięto 241 raz(y) 80,32 KB

Rynek - pierzeja południowa (3).jpg

Plik ściągnięto 237 raz(y) 86,94 KB

Rynek - pierzeja południowa (4).jpg

Plik ściągnięto 243 raz(y) 78,43 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

W południowej pierzei rynku znajduje się kościół p.w.Świętej Katarzyny. Eklektyczny kościół z lat 1847-1854, zbudowany wg projektu Schindlera, na wzór kościoła św. Mateusza w Berlinie. Jest typowym przykładem trójnawowego kościoła halowego. Od północy elewacja nawy środkowej przechodzi w wysoką kwadratową wieżę zamkniętą arkadową galeryjką. Ośmioboczny trzon wieży zwieńczony stożkowym hełmem.
Do 1945 roku funkcjonował jako ewangelicki, p. w. św. Elżbiety (niem. Elisabethkirche), po II wojnie światowej, z braku swojego, przejęli go katolicy. Na uwagę zasługują organy z 1854 r. oraz dwa dzwony z lat 1820-1821, pochodzące z fundacji króla Fryderyka Wilhelma III.

Kościół Św.Katarzyny od str.wschodniej.jpg

Plik ściągnięto 245 raz(y) 85,48 KB

Kościół Św.Katarzyny od str.południowej.jpg

Plik ściągnięto 242 raz(y) 95,26 KB

Kościół Św.Katarzyny od str.południowej - fragment i ulica Podzamcze.jpg

Plik ściągnięto 230 raz(y) 92,3 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Dawny kościół, a właściwie tylko gotycka wieża kościoła p.w. św. Katarzyny z I połowy XIV wieku. Pierwotnie kościół posiadał dwie nawy (nawa główna i północna), dopiero w późniejszym okresie dobudowano nawę południową. Pierwsza budowla była bez wieży. W ciągu wieków wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Po zniszczeniach wojny północnej, odbudowany i wyświęcony w 1716 roku jako świątynia jednonawowa z wieżą. Posiadał barokowe wyposażenie. Z jego dawnego wyposażenia nie zachowało się nic. W marcu 1945 roku kościół uległ całkowitemu zniszczeniu. W 1964 roku wieżę zrekonstruowano, a mury nawy rozebrano. Obecnie w wieży mieści się galeria sztuki użytkowej.

Dawny kościół Św. Katarzyny - wieża gotycka od południa.jpg

Plik ściągnięto 245 raz(y) 115,15 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - wieża gotycka od północy.jpg

Plik ściągnięto 234 raz(y) 76,04 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - wieża gotycka od północy(dół).jpg

Plik ściągnięto 238 raz(y) 103,91 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - wieża gotycka od wschodu.jpg

Plik ściągnięto 244 raz(y) 86,1 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - wieża gotycka od zachodu.jpg

Plik ściągnięto 244 raz(y) 87,2 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Pozostałe ujęcia wieży.

Dawny kościół Św.Katarzyny - wieża gotycka - wejście od wschodu.jpg

Plik ściągnięto 232 raz(y) 119,5 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - wieża gotycka - fragment przypory i widok na fundamenty.jpg

Plik ściągnięto 245 raz(y) 85,88 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - wieża gotycka od zachodu (wejście).jpg

Plik ściągnięto 235 raz(y) 112,04 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Widoki na fundamenty kościoła.

Dawny kościół Św.Katarzyny - widok na fundamenty (1).jpg

Plik ściągnięto 247 raz(y) 121,44 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - widok na fundamenty (2).jpg

Plik ściągnięto 241 raz(y) 119,1 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - widok na fundamenty (3).jpg

Plik ściągnięto 240 raz(y) 116,61 KB

Dawny kościół Św.Katarzyny - widok na fundamenty (4).jpg

Plik ściągnięto 224 raz(y) 119,13 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Klasycystyczny budynek Poczty Konnej z przełomu XVIII/XIX wieku, obiekt klasycystyczny. W miejscu tym poza obrębem lokacyjnego miasta mieścił się niegdyś zajazd. Budynek Poczty Konnej W elewacji frontowej główny wjazd na podwórze ujęty w toskańskie kolumny podtrzymujące klasycyzujący trójkątny tympanon.
Podwórze zabudowane było budynkami o konstrukcji ryglowej, w której mieściły się stajnie. Budynek wielokrotnie przebudowywany w XIX i XX wieku. W okresie międzywojennym znajdowała się w nim m.in. stacja benzynowa.

Budynek poczty konnej.jpg

Plik ściągnięto 229 raz(y) 71,52 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Późniejszy budynek poczty i sąsiadująca z nią kamienica.

Ul.Wojska Polskiego - budynek poczty.jpg

Plik ściągnięto 245 raz(y) 83,08 KB

Ul.Wojska Polskiego - budynek poczty- fragment i kamienica.jpg

Plik ściągnięto 235 raz(y) 74 KB