|
Marienburg.pl
Nasze Miasto, Nasza Pasja...
|
Ogłoszenie |
Ta witryna korzysta z plików cookie. Możesz wyłączyć ten mechanizm w ustawieniach przeglądarki. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszej Polityce dotyczącej "cookies"
Chronimy Twoją prywatność Więcej informacji na ten temat znajdziesz w temacie o RODO |
Stara Kiszewa |
Autor |
Wiadomość |
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:10 Stara Kiszewa
|
|
|
Info - Wikipedia.
Stara Kiszewa - duża wieś w Polsce, położona w województwie pomorskim, w południowej części powiatu kościerskiego, leżąca na pograniczu Kaszub i Kociewia, położona nad rzeką Wierzycą, w gminie Stara Kiszewa
Nazwa wsi pochodzi od imienia męskiego Kiss i w ciągu wieków była przekształcana od najstarszej formy: Kissow, przez Vela Kyssewa, Kissawa Stara, (niem. Alt Kischau) do współczesnej – Stara Kiszewa.
Dzieje
* ok. 1500 lat p.n.e. - teren zasiedlony przez ludność kultury wschodniopomorskiej (wykopaliska nieopodal Zamku Kiszewskiego na cmentarzysku z grobami skrzynkowymi, odkrytymi w II poł. XIX w.)
* 1269 - najstarszy zapis w związku z przebiegiem przez terytorium Starej Kiszewy drogi do grodu w Garczynie, a później do Pogódek i Kościerzyny
* 1281 - dokument księcia Mściwoja II – Vela Kyssewa została nadana sędziemu poznańskiemu, Mikołajowi Jankowicowi, późniejszemu wojewodzie kaliskiemu, z obowiązkiem brania udziału w wyprawach wojennych i obronie kraju. Do majętności tej doszło w 1290 r. 16 jezior z prawem połowu ryb. Dobra te wchodziły w zasięg kasztelanii garczyńskiej.
* 27 października 1296 - Władysław Łokietek podczas swojego pobytu w Kaliszu potwierdza nadanie wsi Mikołajowi Jankowicowi (który pełnił wówczas funkcję wojewody kaliskiego).
* 1315 - wieś objął we władanie najstarszy syn Mikołaja Jankowica, kanonik poznański Jakub,
* 1316 - Kanonik Jakub odstąpił Kiszewę za dożywotnią rentę roczną Krzyżakom
* XIV wiek - Krzyżacy zbudowali 1,5 km od Starej Kiszewy murowany zamek. Składał się on z dwóch części: zamku głównego (siedziby wójta), który stał po południowo-wschodniej stronie całego założenia obronnego, oraz z przedzamcza, zachowanego częściowo do dzisiaj. Całość stanęła na dwóch niewysokich płaszczyznach pośród obniżenia terenu zalanego wodami Wierzycy.
* 1347 - Stara Kiszewa uzyskała prawo chełmińskie i wówczas zapewne zbudowano pierwszy drewniany kościół parafialny
* XVI w. - w Starej Kiszewie było 12 gburów, rzemieślnicy, dwaj zagrodnicy, czynna była karczma
* 1453 - w okresie wojny trzynastoletniej wojska gdańskie zdobyły zamek krzyżacki, spaliły i częściowo zburzyły budynki.
* 3 sierpnia 1459 zamek odbili Krzyżacy. Pozostał on w ich rękach aż do pokoju toruńskiego
* 1466 po pokoju toruńskim Stara Kiszewa weszła w skład niegrodowego starostwa kiszewskiego, podlegając staroście rezydującemu w pobliskim Zamku Kiszewskim. Pierwszym starostą kiszewskim, mianowanym przez króla Kazimierza Jagiellończyka, został zasłużony w wojnie trzynastoletniej rotmistrz królewski, Piotr Szorc z Obrąbu.
* 1553 - na lewym brzegu rzeki Wierzycy z funduszy królewskich zbudowano drewniany kościół.
* 1664 – po II wojnie szwedzkiej wieś została poważnie zniszczona, tak że nie było w niej ani jednego gbura, a tylko 5 zagrodników, odrabiających za wyżywienie szarwarki i gospodarujących na 14 morgach. Do wsi należało wówczas 56 łanów gruntu, z czego pleban uprawiał 4, dwaj sołtysi 6, karczmarz 2 i dwaj leśniczowie 5. Na czas potrzeby wysyłała wieś człowieka do piechoty wybranieckiej , człowiek ten miał prawo do uprawiania 1 włóki. Jeden z leśniczych prowadził karczmę i zobowiązany był w niej sprzedawać piwo z browaru zamkowego.
* 1741 - starosta kiszewski, Stanisław Skórzewski, zbudował na prawym brzegu rzeki nowy, barokowy kościół.
* 19 września 1772 – w wyniku pierwszego rozbioru Polski wieś weszła w skład zaboru pruskiego. Dokonany wówczas spis wykazał, że w Starej Kiszewie mieszkało 21 gburów, w tym 5 Niemców ewangelików.
* 1861 – informacja o tym, że we wsi istniała szkoła oraz czynne były 3 karczmy
* 1891 – budowa neogotyckiego kościoła, czynnego do chwili obecnej
* początek XX w. – Stara Kiszewa należała do najbardziej uświadomionych narodowo i dobrze zorganizowanych wsi Pomorza. Czynne było m.in. Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół".
* Niezrealizowany projekt linii kolejowej (Czersk-Bąk-Stara Kiszewa-Liniewo-Przywidz-Stara Piła-Gdańsk Kokoszki-Gdańsk Wrzeszcz). Odcinek pomiędzy Starą Piłą a Bąkiem nie doczekał się realizacji. (w okolicy wyraźne ślady robót ziemnych)
* 6 kwietnia 1919 – w Starej Kiszewie założona została filia Zjednoczenia Zawodowego Polskiego z Walentym Szramką, Janem Soldatem i Nikodemem Wąsem na czele. W tym samym dniu odbył się we wsi wielki wiec, na którym zebrani uchwalili jednogłośnie następujące oświadczenie: My Polacy zebrani w Starej Kiszewie na wiecu oświadczamy uroczyście, że nie jesteśmy Niemcami tylko Polakami, na starej polskiej ziemi mieszkającymi i chcemy po wieczne czasy Polakami pozostać. Żądamy, aby nas z naszym polskim Gdańskiem, który nam stary Fryc i zgraja krzyżacka zrabowali do naszej Matki Polski przyłączono!
* 1939-1945 - Okupacja niemiecka. Represje wobec polskiej ludności, m.in. wysiedlenie wielu gospodarzy do Generalnego Gubernatorstwa, zabranie na przymusowe roboty, uwięzienie w obozie przejściowym w Potulicach. Stara Kiszewa dawała w tym czasie oparcie dla grup partyzanckich organizacji konspiracyjnej TOW "Gryf Pomorski".
* listopad 1939 - Niemcy rozstrzelali 8 polskich mieszkańców Starej Kiszewy
* 1942 - Niemcy zamordowali kiszewskiego nauczyciela Stanisława Knittera
* zima 1945 - Hitlerowcy rozstrzelali w pobliżu wsi grupę Żydówek, ewakuowanych z obozu koncentracyjnego Stutthof.
* 6 marca 1945 - zajęcie wsi przez Armię Czerwoną
* 19 maja 1946 - oddział partyzantki antykomunistycznej Zygmunta Szendzielarza (pseudonim Łupaszka) rozstrzelał pięciu funkcjonariuszy SB, MO, ORMO i miejscowego rolnika.
* 1966 - oddano do użytku nowy budynek szkoły podstawowej, tzw. Tysiąclatkę
Neogotycki kościół parafialny pw. św. Marcina z końca XIX w. w Starej Kiszewie - zdjęcia
k1.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15870 raz(y) 73,77 KB |
k2.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15870 raz(y) 71,06 KB |
k3.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15870 raz(y) 92,5 KB |
k4.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15870 raz(y) 103,47 KB |
k5.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15870 raz(y) 88,25 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:13
|
|
|
Druga strona kościoła.
k6.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15861 raz(y) 69,32 KB |
k7.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15861 raz(y) 80,01 KB |
k8.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15861 raz(y) 99,19 KB |
k9.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15861 raz(y) 52,21 KB |
k10.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15861 raz(y) 110,04 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:16
|
|
|
Ważny budynek wiejski - poczta.
Poczta - przód.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15854 raz(y) 75,38 KB |
Poczta - tył.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15854 raz(y) 94,46 KB |
Poczta - w perspektywie ulicy.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15854 raz(y) 89,3 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:20
|
|
|
Stary budynek stojący przy głównym skrzyżowaniu dróg w Starej Kiszewie, nazwa jest umowna, ale chyba
taką funkcję pełnił w historii.
Dom handlowy - przód.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15845 raz(y) 79,34 KB |
Dom handlowy - bok i przód.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15845 raz(y) 104,07 KB |
Dom handlowy - bok.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15845 raz(y) 92,81 KB |
Dom handlowy - tył.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15845 raz(y) 73,69 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:26
|
|
|
Pozostałe widoki z centrum Starej Kiszewy.
c1.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15834 raz(y) 96,9 KB |
c2.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15834 raz(y) 89,53 KB |
c3.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15834 raz(y) 85 KB |
c4.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15834 raz(y) 66,44 KB |
c5.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15834 raz(y) 70,13 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:32
|
|
|
Znajdujący się w pobliżu kościoła budynek ze starym napisem.
Budynek z napisem.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15828 raz(y) 79,6 KB |
Napis - górna część.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15828 raz(y) 111,84 KB |
Napis - dolna część.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15828 raz(y) 114,87 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:36
|
|
|
Ciekawe przykłady starego budownictwa, zdjęcia robiłem na drodze od Konarzyn do centrum Starej Kiszewy.
1.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15818 raz(y) 99,95 KB |
2.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15818 raz(y) 92,06 KB |
3.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15818 raz(y) 82,53 KB |
4.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15818 raz(y) 84,28 KB |
5.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15818 raz(y) 83,93 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:39
|
|
|
...
6.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15806 raz(y) 99,4 KB |
7.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15806 raz(y) 85,53 KB |
8.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15806 raz(y) 80,72 KB |
10.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15806 raz(y) 69,04 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:43
|
|
|
...
12.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15797 raz(y) 65,81 KB |
11.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15797 raz(y) 99,1 KB |
11b.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15797 raz(y) 86,98 KB |
m1.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15797 raz(y) 89,02 KB |
m2.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15797 raz(y) 69,81 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 26 Lip, 2009 19:45
|
|
|
...
14.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15788 raz(y) 76,01 KB |
15.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15788 raz(y) 67,14 KB |
16.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15788 raz(y) 70,68 KB |
17.jpg
|
|
Plik ściągnięto 15788 raz(y) 85,28 KB |
|
|
|
|
|
Kösternitz
Mistrz
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Wto 28 Lip, 2009 16:57
|
|
|
Przepływająca przez wioskę rzeka Wierzyca.
Rzeka.jpg
|
|
Plik ściągnięto 8722 raz(y) 69,37 KB |
|
|
|
|
|
Feterniak
|
Wysłany: Pią 31 Lip, 2009 11:01
|
|
|
O tożsamości mieszkańców Starej Kiszewie pisała w ostatnich "Tekach Kociewskich" etnolożka z Torunia:
http://www.kaszubi.pl/kbi...ie_zeszyt_2.pdf
Notabene całą jej praca, jest też dostępna na Kociewskiej Bibliotece Internetowej:
http://www.kaszubi.pl/kbi/ksiazki.php
Wynikają tam ciekawe rzeczy co do "kaszubskości" czy "kociewskości" Starej Kiszewy, że o słynnej, granicznej, roli Wierzycy, nie wspomnę. |
Ostatnio zmieniony przez Feterniak Pią 31 Lip, 2009 11:02, w całości zmieniany 1 raz |
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
|
Dodaj temat do Ulubionych Wersja do druku
|
|