Marienburg.pl
Nasze Miasto, Nasza Pasja...

Domy podcieniowe - Dzierzgonka - dom podcieniowy

daroelbing - Czw 17 Mar, 2011 00:06
Temat postu: Dzierzgonka - dom podcieniowy
Przeszukujac sieć oraz zgromadzone pliki natrafiłem na tę samą fotografie przpisywaną również do Nowego Dolna.
Może ktoś podpowie gdzie prawidłowo zlokalizowany jest obiekt. Dzierzgonka / N. Dolno
No i jak zawsze czy istnieje jeszcze?

daroelbing - Czw 17 Mar, 2011 00:39
Temat postu: Kühlborn
Buszując po mapie i sieci wyszperałem troszkę informacji.
Co do lokalizacji "... Według spisu mieszkańców przeprowadzonego 1.12.1875 r. Kwietniewo liczyło 668 mieszkańców i jako siedziba Amtsbezirke obejmowała następujące miejscowości; Stare i Nowe Dolno, Powodowo, Rejsyty, Dziśnity, Kiersyty, Wopity, Święty Gaj, Jankowo, Sójki, Krupin, Świdy, Nielęgowo (Mehland), Dzierzgonkę, Mokajmy, Dymnik, Brudzędy Wielkie oraz nie istniejące już: osadę Kühlborn położoną na wyspie rzeki Dzierzgonki, ..." zaczerpniete z : http://elblag.2lo.elblag....kwietniewo.html

Na zamieszczonym fragmencie mapy widać jeszcze wysepkę.

Wieś na prawym brzegu rzeki Sorge nosi nazwe Kühlborn - prawdopodobnie od tej osady.
na lewym brzegu rzeki Sorge nosi nazwę Sorgenort - prawdopodobnie od rzeki,

Może ktoś przetłumaczy poprawnie nazwy.
Obiekt z fotko może jest gdzieś z wysepki lub na prawym brzegu rzeki. Spora grupa zabudowań i gospodarstw znajdowała się dalej w kier. Druzna od tego już zabytkowgo mostu.

Na temat tej miejscowości napotkałem wzmiankę w rosyjskich stronach "... К-43; меч типа J.P. М из р. Зорге близ бывш. пос. Kuhlborn (Варминьско-Мазурское воев. Польши); ..." Wzmianka o uzbrojeniu Prusów.
http://www.simvolika.org/mars_031.htm

vidi50 - Sob 04 Sie, 2012 22:02

Temat z zapadkową osadą o nazwie Kühlnborn od marca 2011 roku czeka na rozwinięcie tematu...:)

Rzecz w tym,że zdarza mi się przejeżdżać od czasu do czasu przez zabytkowy most na rzece Dzierzgoń w miejscowości Dzierzgonka...Na starych mapach zobaczymy,że to rzeka Sorge i miejscowość Sorgennort, a więc północ tej rzeki...Miejscowość jest tak mizerna,że nie zwraca uwagi poza tym specyficznym mostem,na ktorym tylko jeden pojazd się zmieści. (jak się trafią dwa,to jeden wycofać się musi...)

Na starej mapie załączonej przez forumowicza DAROELBING, zauważymy,że Sorgenort jest rozłożoną wzdłuż rzeki osadą na przestrzeni ok 5 km. W tej przestrzeni lokalizuje się zagadkowa osada o nazwie Kühlnborn.

Źródła podają,że osada istnieje od czasów państwa krzyżackiego. 1437-Kulenborn,1460-Kulnborn,1772-Kielborn,Kielbornia...Czy osada zlokalizowana była na wyspie...??? Moim skromnym zdaniem nie...Była raczej osadą usytuowaną wzdłuż rzeki pomiędzy walami ziemnymi...Prawdopodobnie osada powstała wcześniej, aniżeli wykonano wały.Pracowici osadnicy holenderscy ominęli wałami osadę i to sprawiło wrażenie,że stała się jakby wysepką...:) Oczywiście pobliże domostw przy rzece, miało swoje plusy i minusy...Plus to komunikacja wodna prawie z podwórka ,a minus to niebezpieczeństwo podtapiania...

Przedstawiam w niniejszym materiale kilkanaście fotografii oraz stare mapki, które obrazują dzisiejszą rzeczywistość na tle starej mapy...

Cześć pierwsza ,to dzisiejsza Dzierzgonka od mostu w kierunku rozwidlenia rzeki na Brudzędy.
Część druga , to kierunek od mostu na dawny Kühlnborn i dalej w kierunku j.Drużno.

vidi50 - Sob 04 Sie, 2012 22:37

Kühlnborn -c.d.

Ta moja mapka z oznaczeniami trochę słaba,lecz chronologia zachowana i kolejność ujęć fotograficznych jest do opanowania...:)

vidi50 - Sob 04 Sie, 2012 23:14

Kühlnborn...

O zagadkowej osadzie c.d.

Kühln - można by tłumaczyć z niem. jako zimny,chłodny...Bor- jak bór,las...Ponieważ na starej mapie w pobliżu las(bór) był,to być może, można nazwę ogólną przyjąć jako Zimny bór...Na starej mapie pomiędzy walami widnieje sporo domostw...Dzisiaj pomiędzy wałami istnieje jeden dom murowany z czerwonej cegły...Pozostałe domostwa są poza wałami...Śladu domu z zdjęcia zamieszczonego przez DAROELBING nie znalazłem...

/numeracja ujęć fotograficznych z mapki zamieszczonej na poprzednim wpisie/

KrzysztofW - Nie 05 Sie, 2012 11:10

vidi50 napisał/a:
Na starej mapie załączonej przez forumowicza DAROELBING, zauważymy,że Sorgenort jest rozłożoną wzdłuż rzeki osadą na przestrzeni ok 5 km. W tej przestrzeni lokalizuje się zagadkowa osada o nazwie Kühlnborn.

Sorgenort (sądzę, że to "-nort" od nurtu, a nie od północy) i Kühlborn to dwie niezależne miejscowośći. Oddzielone granicą przebiegającą głównym, historycznym nurtem.
vidi50 napisał/a:
.Prawdopodobnie osada powstała wcześniej, aniżeli wykonano wały.Pracowici osadnicy holenderscy ominęli wałami osadę i to sprawiło wrażenie,że stała się jakby wysepką...:) Oczywiście pobliże domostw przy rzece, miało swoje plusy i minusy...Plus to komunikacja wodna prawie z podwórka ,a minus to niebezpieczeństwo podtapiania...
Zapewne powstała wcześniej i to na naturalnym wzniesieniu usypanym przez Dzierzgonkę podczas jej wylewów. Takie łachy powstają blisko nurtu, tam gdzie wylewająca się poza koryto woda traci nagle swoją prędkość. Takie wzniesienia (przy wyższych wodach - wyspy) powstały po obu stronach nurtu. Na lewej były zabudowania należące do Sorgenort, na prawej do Kühlborn. Po zewnętrznych stronach obydwu łach wykonano dodatkowe kanały. Poza tym jeszcze 3 kanaliki rozcinające Kühlborn. Tak, że wysp było 5.
Dohler - Nie 05 Sie, 2012 11:46

Tak dla ścisłości - Kühlborn - to na nasze bardziej będzie - Chłodne Źródło.
daroelbing - Sob 25 Sie, 2012 19:02
Temat postu: Dzierzgonka
Dzierzgonka dla odmiany nie podcieniowy. Opisany przez Pana J.Szalygin

" Nr 12 Zagroda holenderska w typie wzdłużnym złożona z domu mieszkalnego i obory , usytuowana prostopadle do drogi pochodząca z k. XVIII w. Zachowany budynek mieszkalny ryglowy, otynkowany, szczyt oszalowany pionowo o dwuspadowym dachu przykrytym dachówką holenderką".
Zródełko: http://holland.org.pl/art...t=obiekt&id=316

Budyneczek w rozbiórce lub już go niema w chwili obecnej.
Fot z info.elblag


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group