|
Marienburg.pl Nasze Miasto, Nasza Pasja... |
|
Pieniądz - Pasłęk - pieniądz zastępczy
Hagedorn - Sro 10 Wrz, 2008 08:39 Temat postu: Pasłęk - pieniądz zastępczy papierek z 1914 znaleziony na Allegro
domber - Sro 10 Wrz, 2008 10:14
a czy to przypadkiem nie jest talon o danym nominale ?
Hagedorn - Sro 10 Wrz, 2008 10:19
domber napisał/a: | a czy to przypadkiem nie jest talon o danym nominale ? |
talon, bon czy kwit - wszystko to są formy pieniądza zastępczego (patrz np. słynne "bony towarowe Pewexu" )
zwróć uwagę na pkt 3...
Cytat: |
Pieniądz zastępczy jest nieodłącznie związany z funkcjonowaniem systemów pieniężnych. Przez całą historię pieniądza przewijają się różne jego postacie. Pieniądz papierowy, dzisiaj będący w powszechnym użyciu, wywodzi się w prostej linii z papierowego pieniądza zastępczego. Pieniądz zastępczy stanowią, nie będące fałszerstwami, pieniądze o różnej formie materialnej, wydawane przez nieuprawnione do emisji pieniądza podmioty, najczęściej w celu uzupełnienia w obiegu niewystarczającej ilości pieniądza oficjalnego. Definicja ta wskazuje na trzy istotne cechy pieniądza zastępczego:
1) pierwotnym impulsem jego powstania jest potrzeba ekonomiczna - potrzeba zlikwidowania luki w masie cyrkulującego pieniądza, czyli potrzeba usprawnienia funkcjonowania obiegu pieniężnego (angielski termin “money of neccesity”, czyli „pieniądz potrzeby” lepiej oddaje charakter pieniądza zastępczego);
2) jest on produkowany przez podmioty nieupoważnione do emitowania pieniądza;
3) nie ma znaczenia technika i precyzja wykonania fizycznej postaci pieniądza zastępczego, stopień podobieństwa i w ogóle fakt czy jest on czy nie jest wzorowany na oficjalnej walucie, czy jest jedynie umownym społecznie akceptowanym surogatem pieniądza. Z tego też powodu pieniądz zastępczy raczej rzadko bywa tezauryzowany (gromadzony jako bogactwo).
Po wybuchu I wojny światowej m.in. na terenach polskich pojawiają się liczne emisje pieniądza zastępczego. Stało się tak m.in., dlatego, że wojska rosyjskie wycofując się z Królestwa zabrały ze sobą depozyty oraz gotówkę (ok. 1/2 miliarda rubli). W obiegu brakowało pieniędzy a żyć trzeba było.
Ówczesne emisje pieniądza zastępczego na ziemiach polskich są częścią szerszego zjawiska, które objęło głównie Austrię i Niemcy. Pieniądz zastępczy “pojawił się w powszechnym użyciu niemal drugiego dnia I wojny światowej. Objął ziemie polskie administrowane przez Prusy i Austro-Węgry a następnie stopniowo tereny zaboru rosyjskiego...”. Paniczne nastroje w całych ówczesnych Niemczech (a więc także w zaborze pruskim) po ogłoszeniu mobilizacji 1 sierpnia 1914 roku spowodowały czasowe wycofywanie wkładów z banków i tezauryzację pieniądza kruszcowego przez ludność. Powszechne w obiegu monety złote i srebrne nagle zniknęły. Przyczyniło się do tego także oficjalne (4.08.1914) zawieszenie wymienialności banknotów na monety złote. Na rynku zabrakło nominałów pośrednich między bilonem a banknotami o dużych nominałach. Poczynania zaradcze Banku Rzeszy nie przynosiły jednak znaczących rezultatów i sytuację usiłowały ratować władze lokalne oraz na małą skalę również emitenci prywatni. Ze względu na pilność potrzeby pieniądze te musiały być sporządzone bardzo szybko. I tak też się stało.
Najwcześniejsze daty emisji posiadają bony powiatu pasłęckiego (1.08.1914), bony miejskie Olsztyna (2.08.1914), a następnie Biskupca i Chodzieży (3.08.1914). Bony miejskie przywróciły funkcjonowanie obiegu pieniężnego oraz posłużyły samorządom lokalnym jako środki budżetowe “w zakresie aprowizacji, walki z bezrobociem, pomocy dla ubogiej ludności, zwłaszcza w Łodzi.” Druga fala emisji przypada na koniec 1916 roku, gdy ludność zaczęła już tezauryzować nawet drobną monetę obiegową bitą z najtańszych metali: żelaza i cynku.
|
http://www.barter.org.pl/...%20polskich.pdf
Milek - Wto 03 Lis, 2009 19:08
http://ggn.pl/aukcja35/855-923.htm
Hagedorn - Wto 31 Sie, 2010 08:49
rzadkie 100.000 marek z 1923 - z eBay
Hagedorn - Pon 18 Paź, 2010 08:59
5 marek z 1914 - z Allegro
Hagedorn - Wto 07 Lut, 2012 19:55
i jeszcze 10 marek do kompletu - z eBay...
Hagedorn - Nie 30 Wrz, 2012 17:24
komplecik trzech ładnych bonów (3 marek jeszcze nie było na forum!) aktualnie na eBay...
|
|