waslew10 - Sro 19 Gru, 2012 13:22 Temat postu: Pierzchały (Pettelkau) i okolica. Pierzchały (Pettelkau) i okolica. Wieś, znana od 1296, w 1311 stała się własnością biskupów warmińskich. W 1343 powstała tu kapituła kolegiacka, wkrótce jednak przeniesiona do Glotowa a następnie do Dobrego Miasta. Kościół pw. Narodzenia NMP i św. Małgorzaty wzniesiono jeszcze przed założeniem kolegiaty. Jest budowlą ceglaną, gotycką, salową. Posiadał sklepienie krzyżowo-żebrowe. Wieżę i zakrystię dobudowano ok. 1400 r., potem kaplice boczne, a drewniana górna część wieży powstała 1770. W średniowieczu Pierzchały były miejscem pielgrzymkowym, jednak parafia uległa likwidacji i zostały filią parafii w Szalmii. Kościół posiadał bogaty wystrój, o czym świadczyły pozostałości gotyckich malowideł ściennych z postaciami apostołów, odkryte podczas remontu 1894. Istniał też późnogotycki tryptyk wykonany w Elblągu, z ok. 1520 r., z figurami Marii z Dzieciątkiem, św. Małgorzaty, św. Jana Chrzciciela i apostołów oraz malowanymi scenami pasyjnymi (obecnie jedyna ocalała kwatera znajduje się w Muzeum Okręgowym w Toruniu. Były też 2 ołtarze barokowe i ambona. W 1945 r. świątynia została poważnie zrujnowana. Przez wiele lat niszczała, potem ruiny zostały prowizorycznie adaptowane na magazyn PGR, co nie powstrzymało dewastacji. Dopiero po latach świątynia została odbudowana. W pobliżu znajduje się zapora i elektrownia wodna na rzece Pasłęce. Elektrownia wodna w Pierzchałach przetrwała działania wojenne bez zniszczeń. Całość konstrukcji powstała w latach 1913 - 1916. Elektrownia stoi na końcu kanału, na zachodnim zboczu głębokiej doliny rzeki Pasłęki, w odległości ponad 1 km od jez. Pierzchalskiego, zbiornika gromadzącego dla niej wodę, która piętrzona jest na wysokość 12 - 14 metrów. waslew10 - Sro 19 Gru, 2012 13:32 Pierzchały. waslew10 - Sro 19 Gru, 2012 13:34 Wielewo (Fehlau). Za datę lokacji lub pierwszej wzmianki o Wielewie uznaje się 1296 rok. Dawniej Wielewo nosiło nazwę Fehlau. Wielewo nie miało nazwy pierwotnej (campus). Pierwotnym charakterem wsi była wielka własność. W 1783 roku Wielewo miało charakter wsi szlacheckiej i liczyło 3 domy mieszkalne. W 1820 roku Wielewo było wsią chełmińską, liczyło 9 domów mieszkalnych oraz 54 mieszkańców. Według danych spisu powszechnego z 17 maja 1939 roku było 12 gospodarstw domowych, było 71 stałych mieszkańców (bez wojska i służby pracy) i liczyło 4 gospodarstwa leśne / rolne. waslew10 - Sro 19 Gru, 2012 13:51 Gospodarka. waslew10 - Sro 19 Gru, 2012 14:28 Pierzchały 2012. waslew10 - Pią 01 Mar, 2013 09:00 Kościół Pierzchały. wlad1 - Sob 21 Lis, 2015 10:51 Temat postu: Pierzchały (Pettelkau) i okolica. Pierzchały (Pettelkau) - Kościół. |
